Przedstawiono wykorzystanie stopów metali nieżelaznych w budownictwie statków. Analizę wykonano na podstawie przepisów towarzystw klasyfikacyjnych, katalogów i publikacji zagranicznych producentów oraz norm krajowych i zagranicznych. Podano rodzaje i gatunki stopów na poszczególnych typach statków. Ponadto praca zawiera ogólne zasady obliczania efektów ekonomicznych zastosowania stopów nieżelaznych.

Dokonano analizy porównawczej opisywanych w literaturze technicznej technologii, wykorzystujących prasowanie metalu w trakcie krystalizacji odlewu. W rezultacie opracowano zbiór kryteriów pozwalający na rozróżnienie tych metod ze względu na różnice technologiczne. Prezentowano 7 kryteriów usystematyzowano wg kolejności chronologicznej występowania w trakcie procesu technologicznego. Możliwość wyboru wariantów dla każdego z kryteriów wykazuje istnienie 288 odmian omawianych technologii.

Przedstawiono próbę sklasyfikowania metod prasowania ciekłego metalu na podstawie kryterium technologicznego. Analiza istotności kryteriów oraz możliwości jej realizacji przy obecnym stanie techniki pozwoliły wyodrębnić 62 warianty technologiczne i przypisać im jednoznaczne nazwy systematyczne.

W pracy wykazano, że zwiększenie szybkości chłodzenia od 0,3K/s do 10^6 K/s stopów AlSi1 - 15% cięż. podwyższa graniczną rozpuszczalność krzemu w aluminium, dając w efekcie wyłącznie strukturę silnie przesyconego krzemu roztworu stałego, nawet do 11% krzemu.

Przedstawiono wyniki badań, przeprowadzonych w warunkach przemysłowych, mających na celu ustalenie optymalnego przebiegu topnienia stopu AM4, zapewniającego uzyskanie odlewów o właściwościach mechanicznych, odpowiadających normie PN-76/H-88027. Jako topnik odtleniająco-pokrywający stosowano preparat Pokal2. Odgazowanie metalu przeprowadzono za pomocą Rafglinu 2, rafinatora azotowego i w próżni. Do modyfikacji zastosowano preparaty Almod 3, Model 4 i krajową zaprawę AlTi5B1.

Przedstawiono wyniki wstępnych badań mogących doprowadzić do zastąpienia pierścieni tłokowych z żeliwa pierścieniami z brązu BMA 139, ze względu na jego wysokie parametry wytrzymałościowe, odporność na korozję oraz możliwość stosowania obróbki plastycznej. Wykazano, że brąz BMA 139 nieulepszony cieplnie nie może być stosowany na pierścienie tłoków silników spalinowych. Jednakże może on znaleźć zastosowanie na pierścienie w pompach i sprężarkach tłokowych. Zaobserwowano, że modyfikacja stopu oraz obróbka cieplna i plastyczna daje możliwość polepszenia właściwości użytkowych brązu, co daje na przyszłość szansę zastosowania tego materiału na pierścienie tłokowe silników spalinowych.

Przedstawiono wyniki badań, które pozwoliły na określenie wpływu temperatury i czasu wygrzewania na wybrane właściwości mechaniczne modeli pierścieni tłokowych z brązu BMA 139. NA podstawie analizy wyników badań określono możliwości doboru parametrów obróbki cieplnej pierścieni tłokowych pod kątem polepszenia ich odporności termicznej.

Przedstawiono rezultaty badań przeprowadzonych w ramach prac badawczych nad wytwarzaniem narzędzie nieiskrzących z brązu BMA 139. Przeprowadzone badania własności mechanicznych brązu wykazały, że wzrost temperatury wygrzewania powoduje spadek Rm ze 100Mpa w temperaturze 840K poprzez 40Mpa w 950K i 17 MPa w 1010K do 4Mpa w 1100K.

Podano wyniki badań wpływu obróbki cieplno-plastycznej na twardość i konduktywność miedzi chromowo-kadmowej MHDT, stosowanej na elektrody do zgrzewania oporowego. Stiwerdzono, że w porównaniu z utwardzaniem wydzieleniowym, zastosowana technologia pozwala na około 25% wzrost twardości przy zachowaniu porównywalnej konduktywności. Uzyskany przyrost twardości wpływa w sposób istotny na wzrost trwałości eksploatacyjnej elektrod.

Przedstawiono wyniki badań prowadzonych w Instytucie Metali Nieżelaznych zmierzające do opracowania nowych stopów i technologii wytwarzania elementów wymienników ciepła o podwyższonej w stosunku do dotychczas stosowanych odporności korozyjnej.

Przedstawiono wyniki badań nad opracowaniem wieloskładnikowego wysokowytrzymałego mosiądzu aluminiowo-manganowo-żelazowo-niklowego MA62 o podwyższonych właściwościach trybologicznych i antykorozyjnych. Właściwości tego stopu porównano z właściwościami brązów B10, B101, BA1032 i BA1044, które w praktyce przemysłowej będą zastępowane przez ten mosiądz.

Specyfika przemysłu okrętowego powoduje, że realizatorzy technicznego procesu wytwórczego, pracujący dla tego przemysłu uczestniczą w bardzo skomplikowanym i specjalistycznym trybie przygotowania, realizacji i odbioru produkcji. Charakter środowiska pracy, ograniczone na statku możliwości techniczne, oczekiwanie wysokiej niezawodności urządzeń powodują, że materiałom i urządzeniom przeznaczonym do wyposażenia jednostek pływających stawia się określone wymagania.