Wrężel, Maciej
(Scientific Journals Maritime University of Szczecin, Zeszyty Naukowe Akademia Morska w Szczecinie,
)
Konosament, ten najważniejszy do dziś dokument w światowym handlu morskim, jest zarazem dokumentem najbardziej kontrowersyjnym.
Spory dotyczą przede wszystkie jego charakteru prawnego, niejednolitej treści pojęcie konosamentu w różnych systemach prawnych.
Jakkolwiek istnieje międzynarodowa umowa na temat ujednolicania niektórych zasad dotyczących konosamentów /Konwencja Brukselska z 1924 roku/, to jednak zakres recepcji jej postanowień w różnych państwach nie jest jednakowy. Również i w Polsce, po wejściu w życie kodeksu morskiego, inkorporującego większość norm Konwencji, wytworzyła się niejasna sytuacja i z formalnego punktu widzenia obowiązuje zarówno Konwencja, jak i kodeks. Ponadto brak jest zgodności w polskiej literaturze prawa morskiego, co do ilości cech konstytutywnych konosamentu. Co za tym idzie, brak również przyjętej powszechnie definicji tej instytucji prawnej, W praktyce orzeczniczej sądów polskich i komisji arbitrażowych wątpliwości budzi zagadnienie czy, i jak dalece załadowca, odbiorca oraz każdy legitymowany posiadacz konosamentu związany jest jego warunkami. Sporna jest również sama konstrukcja prawna pojęcia konosamentu, dokumentu, którym przewoźnik - jednostronnym oświadczeniem woli - nakładać może na osobę trzecią określone obowiązki.
Artykuł stanowi próbę wyjaśnienia owej konstrukcji i sformułowania na tej podstawie definicji konosamentu.